Faailoga tagata

MANATU & METOTIGA MO AIGA: Faafoeina o Uiga ma Aga faailoga tagata I totonu o Aoga

Faailoga tagata o se aga e le fetaui poo se faiga e le tutusa poo se faiga e tiga ai se tagata ona e auai i se kulupu poo se vaega e puipuia. O se  vasega e puipuia e aofia ai ni tagata e tutusa o latou uiga ma amioga ma o loo puipuia mai ni faiga faaituau ma faaesea i lalo o le Tulafono.

Faiga faaesea e Faailoga Tagata o le:  

Faavae i luga o se Vasega o loo puipuia+ 

O lona matuia e ono tupu ai se siosiomaga maaleale

Vasega o loo Puipuia i lalo o Tulafono a le Setete o Uosigitone e lava ai:  

  • Ituaiga ma Lanu
  • Tupuaga faa le atunuu
  • Talitonuga faalelotu
  • Ituaiga Tagata
  • Faasinomaga tau Kenera
  • Ituaiga Kenera
  • Ituaiga e iloa i ona lagona faaletagata
  • Ritaea mai le Militeli poo lona tulaga faa militeli
  • Aafiaga Tumau o le Soifua
  • Faaogaina o manu Auaunaga

 Aga Faaesea e Faaituau e le faapea ona tuusao i se tagata  

faapitoa ma e aofia ai: 

Tau faamatau

Faalumaina i Igoa

Poka paaa

Faaoo lima 

Isi amioga e faaali ai le faamatau paitino, le saogalemu 

ma tuumaulaloina ai

O se siosiomaga maaleale e tupu pea ogaoga uiga faaesea faailoga tagata, tuli tagata, ma faauau pea ua aafia ai le malosiaga o le tamaitiiti e auai i se faatinoga pe manuia mai auaunaga, faatinoga, poo avanoa o loo ofoina atu e le aoga poo le sosaiete o loo iai. O tamaiti aoga o loo aafia i se siosiomaga maaleale e ono iai lagona faanoanoa pe ita, mai soo e le masani ai, maualalo maka i le aoga, poo le le fia alu foi i le aoga. 

O le a le taimi e tatau ai ona minoi le aoga faaitumalo e faatino se galuega? 

E tatau i le Itumalo ona faatino sitepu e foia ai aga faaesea faaituau ma faailoga lanu pe afai ua iloa o loo tupu pe ua iai foi ni faailoilo o loo tupu. Afai e tupu i le vasega, i polokiko, i le malologa poo luga o le pasi ma molimauina e faiaoga, o faiaoga na e tatau ona ripotia i le puleaoga ina ia tali vave le aoga.

E tatau foi i le Itumalo ona fetuunai a latou faiga faavae o iai ni vaega o loo iai ni uiga faaituau faasaga i tamaiti aoga poo se vaega o tamaiti aoga e faavae i luga o puipuiga o a latou vasega. 

E faapefea ona ou iloa o le faailoga tagata/faaituau poo se isi tulaga? 

E ono faigata ona e faavasegaina poo le a le faafitauli o loo feagai ma lau tama poo se tulaga o se tulaga faailoga tagata/faaituau poo se isi tulaga. Afai o loo iai lau tama i totonu o se vasega o loo puipuia, ma o loo lagonaina o se siosiomaga maaleale o loo iai, ma e leai lava se gaioiga ua faatinoina e le aoga e foia ai le faafitauli, ia tagai totoa i fesili nei: 

O le a lou mafaufau, aisea ua tupu ai lenei faafitauli? 

Aisea ua mafaufau ai lau tama o le faafitauli lea o loo tupu?

Aisea ua mafaufau ai le faiaoga o lau tama o le faafitauli lea o loo tupu?

Sa tupu lenei faafitauli i se isi tagata? Aisea?

Afai o loo feagai lau tama ma ni faatinoga faaituau, faasoa le faafitauli lena i le Itumalo ina ia mafai e le au faigaluega ona suesue ma tali atu i se tali talafeagai. 

Vaega e mafaufau iai ao lei feiloai ma le Aoga poo le Itumalo 

Tusi i lalo vaega uma o e manatua faatasi ai ma mea uma o loo manatua e lau tama i le faalavelave, pei o le aso, taimi, ma tagata na aafia. Aumai au tusitusiga nei i le fono ma le aoga poo le Itumalo. 

Ia amanaia le manaoga o lau tama ma le manaoga o le aoga i le faatinoga e fai ina ia foia ai le faafitauli. Mafaufau i vaega e pei: 

O le a le suiga e manaomia ona fai ina ia suia ai le tau poo  le aganuu a le aoga ina ia aua nei toe tupu lenei amioga i lau tama poo isi tamaiti aoga? 

O le a le lagolago e manaomia ona faatino e faiaoga poo isi tamaiti aoga ina ia fiafia ai tagata e omai i le aoga? 

O le a le faatinoga e manaomia ona faatino ina ia saogalemu ma fiafia ai lau tama i le aoga? Mafaufau pe faafefea ona foia e le na o le faafitauli, ae o le tau poo le aganuu foi a le aoga. O se tasi o metotia o le faatino lea o se fuafuaga mo le saogalemu ina ia faamausali ai e le iai faatasi le tagata sa faatinoina le aga faaesea ma le tagata o loo puipuia i le potu aoga poo le nofoaga e tasi. 

E taua ma tatau le amio pulea o soo se tamaitiiti, peitai o le tele o taimi o le faatinoga e pei ona taua i luga e le taofia ai le maaleale o le siosiomaga pe puipui ai foi aga faaesea ma amioga faaituau mai le toe tupu foi. 

Laasaga e soo ai:

A maea ona faatino se soalaupulega le aloaia ma le aoga poo le Itumalo, e ono mananao le aiga e faaulu se faaseā aloaia:  

FILIFILIGA MO LE TUUINA I TOTONU O SE FAASEĀ ALOAIA 

Aoga Itumalo

E mafai ona ave sao lau faitioga i le aoga faaitumalo e tau ala atu i le pule aoga poo le pule faafoe o aia tatau faale tagata. Mo nisi faamatalaga asiasi i le upega tafailagi a lau aoga faaitumalo.  

Ofisa o le Supainiteni o Faatonuga Faalauaitele mo Avanoa Tutusa ma Sulufaiga mo Aia Tatau. 

O le OSPI Office of Equity & Civil Rights o le a vaavaai i faitioga e uiga i le faailoga tagata, faailoga tagata faalavelave, ma faalavelave tau feusua’iga pe a mae’a ona tulituliloa filifiliga a le a’oga faaitumalo https://ospi.k12.wa.us/policy-funding/equity-and-civil-rights/complaints-and-concerns-about-discrimination

Ofisa o Aoaoga mo le Sulufaiga mo Aia Tatau a Amerika (OCR) OCR e fa'amalosia aiā tatau a le malo e fa'asa ai le fa'ailoga tagata i polokalame po'o gaioiga e fa'atatau i ituaiga, lanu, atunuu o tupuaga, itupa, aafiaga tumau i le soifua ma le tausaga  https://www2.ed.gov/about/offices/list/ocr/index.html 

Komesina mo Aia Tatau a Uasinitone  (WSHRC)

Ua faamalosia e le WSHRC le Washington Law Against Discrimination (RCW 49.60), lea e fa'asa ai le fa'ailoga tagata i galuega ma nofoaga e nonofo ai tagata lautele, e aofia ai a'oga. Mo nisi fa'amatalaga:https://www.hum.wa.gov/file-complaint 

Ofisa o Faamasinoga a Amerika (DOJ), Vaega o Avanoa Tau Aoaoga

lo'o fa'amalosia e le DOJ tulafono a le feterale o aia tatau e fa'asa ai le fa'ailoga tagata e fa'atatau i ituaiga, lanu, atunuu o tupuaga, itupa, aafiaga tumau i le soifua, ma tapuaiga i totonu o aoga a le malo

https://www.justice.gov/crt/educational-opportunities-section

Faaseā i lona Auiliiliga:

Ofisa ma Tulafono/Faamalosia Faiga Faavae

Manaomia se Faaseā Tusitusia?

Taimi Faatulagaina mo le faauluina o se Faaseā

Taimi faatulagaina e faamaea ai le Suesuega/Faaiuga a le Ofisa

Aoga Faa itumalo

 

Faiga Faavae ma Faasologa e le Faaituau.

 

Ioe

Vaai le Faiga Faavae, E le lalo ifo ma le 1 tausaga

 

10 aso faa le kalena e apili ai i le Fono Faatonu a le aoga (pe o le 30 aso faa le kalena pe afai e leai se tali mai le Supainiteni)

E i totonu o le 30 aso faale kalena le faaseā: Tali tusitusia a le Supainiteni.

 

Afai o se apili e ave i le pule faatonu a le aoga: O le iuga e faalau i totonu o le 20 aso ao le faaiuga ao faaiuga tusitusia e maua mai i totonu o le 10 aso faatasi ai ma faamatalaga i vaega e fai ai lau filifiliga mo le faatautaia o le apili ia OSPI.

OSPI – Avanoa Tutua ma Sulafaiga o Aia Tatau

 

RCW 28A.642.010

 

WAC 392-190

 

Ioe

I totonu o le 20 aso faale kalena pea maea ona taulimaina se faaiuga mai le Fono Faatonu a le aoga sei vagana ua faaopoopo e le OSPI mo se taunuuga lelei.

OSPI “e ono faaminoi le sueusuega. Leai se taimi faatulagaina e faamaea ai le suesuega. Maea le suesuega, OSPI o le a tuuina atu se faaiuga.

 

 

Komisi o Aia Tatau a le Setete o Uasigitone (WSHRC)

 

Tulafono a Uasigitone e faasaga i Faiga Faaituau

RCW 49.60

Ioe

Totonu o le 6 masina amata mai i le aso na faatinoina ai le amio faaituau.

Faafesootai le WSHRC mo nisi faamatalaga ia latou amioga faaituau ma le auala e faatino ai faaseā.

Ofisa o Aoga Vaega o Sulufaiga o Aia Tatau a Amerika (OCR)

 

  • Ulutala VI
  • Ulutala IX
  • Ulutala II: ADA
  • Vaega 504: Tulafono mo le Toefuataina
  • Tulafono mo Faiga faaituau i tausaga

 

 

Ioe

E masani lava e i totonu o le 180 aso faale kalena o soo se amioga faaituau sei vagan ua faaopoopo nisi aso e le OCR mo se isi mafuaaga lelei o le a faaalia.

OCR latou te suesueina faaseā “sosolo lava i le taimi” ma ia logo lava faamatalaga fou mo faaseā i le suesuega. I le maea ai o le suesuega, OCR latou te tuuina atu faamaumauga tusitusia.

Ofisa o Faamasinoga a Amerika (DOJ)

  • Ulutala IV
  • Ulutala VI
  • Ulutala IX
  • ADA
  • Vaega 504
  • Tulafono o le Toefuataina
  • Tulafono mo Avanoa tutusa i Aoga (EEOA)

Ioe

Leai

Leai se taimi faatulagaina faapitoa.