Jemlok an Wōr Inepata kin Jelalakjen An Ro Ewōr Aer Nañinmej

Jemlok an Wōr Inepata kin Jelalakjen An Ro Ewōr Aer Nañinmej

Emōj kakāāl June, 2024

Ta eo imaroñ kōmmane bwe en jemlok an wor inepata ippen bukwōn eo an jikuul eo?

Topar e bukwōn eo, kajitok bwe en wōr kōn, kwalok abinono ak bael ñan juon keij.

Ilo am kate eok ñan rijikuul eo nejum ewōr an nañinmej, komaroñ in loe am jab errā ippen bukwōn in jikuul eo. Ijo ekkar, ej juon ḷōmnak eman in kajeoñ in uak e burooblem eo ilo am kōnaan ippen ro uwaan Individualized Education Program (IEP, Būrookraaṃ in Jelalakjen an Juon Māke). Ñe ejjab jerbal, ewōr bar jot waween ñan jolok abinono ko ekkar ñan kien.

Jekjek ko ikijen kwalok abinono ekar ñan jerbal, kōmman kōn, im jerbal in keij ko rej bellok ñan jinen im jemen im jikuul ko ñan jolok abinono kin jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej, koba men ko kwojjab errā kake āinwot:

  • Kwalok ke juon rijikuul ewōr an nañnmej
  • Etaale juon rijikuul
  • Boklok jerbal in jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej
  • Karōk juon ajiri ilo jikin jelalakjen eo ekkar.

Abinono

Ewōr ruo waween kwalok abinono ekkar ñan jerbal ñe ewōr men eo kwojjab errā kake kin būrookraaṃ in jelalakjen (Individuals with Disabilities Education Act (IDEA, Armej ro koba Kakien in Jelalakjen ñan Ro Ewōr Aer Nañinmej) ak 504) an juon rijikuul.

  1. Abinono eo an Jukjukin Pād eo an Jelalakjen an Ro Ewōr Aer Nañinmej ñan Washington State Office of the Superintendent of Public Instruction.

Ta in Abinono an Jukjukin Pād an Jelalakjen An Ro Ewōr Aer Nañinmej?

Juon Abinono an Jukjukin Pād an Jelalakjen an Ro Ewōr Aer Nañinmej, kar mōkta lak nae etan Abinono an Juon Citizen, ej juon waween an ejelok kōn ikotaan rijikuul im bukwōn ko jen juon agency tulik. Abinono ko an jukjukin pād eo rej aikuj bael ippen Office of the Superintendent of Public Instruction (OSPI, Opiij eo an Superintendent an Katakin ñan Loblej) ñe juon armej ej tōmak ke juon jikin jelalakjen (koba state, bukwōn an jikuul, ak juon jikuul in loblej ak māke lak) emōj an rube aikuj ko an IDEA ak kakien ko ikijen jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej ilo state eo.

Wōn emaroñ bael juon Abinono an Jukjukin Pād an Jelalakjen an Ro Ewōr Aer Nañinmej.

Jabdewōt armej ak duolol emaroñ register juon abinono ippen Office of the Superintendent of Public Instruction.

Ta aikuj ko ikijen Abinono an Jukjukin Pād an Jelalakjen an Ro Ewōr Aer Nañinmej?

Abinono eo ej aikuj:

  • Kōmman ilo jeje
  • Jain jen armej eo ej kwalok abinono eo
  • Koba juon naan ke jikin jelalakjen eo emōj an rube kakien in jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej ilo yiiō eo emootlak
  • Kwalok unin an rub
    • Laajrak etan im atōrej an armej eo ej kwalok abinono im
    • Laajrak etan im atōrej an jikin jelalakjen eo.

Ñe abinono eo ej kin juon rijikuul ejenolok, abinono eo ej aikuj bar koba:

    • Etan rijikuul eo
    • Etan bukwōn in jikuul eo an rijikuul eo
    • Kōmelele kin abañ ko rej jelot rijikuul eo
    • Juon ḷōmnak ikijen an jako burooblem eo.

Ia eo ñan loe pepa in Kwalok Abinono an Jukjukin Pād eo?

OSPI emōj an kōmmane bar juon pepa ñan am kōjerbale ñe kwoj bael juon Abinono an Jukjukin Pād an Jelalakjen an Ro Ewōr Aer Nañinmej. Pepa eo ej pād ilo: https://ospi.k12.wa.us/student-success/special-education/dispute-resolution/file-community-complaint

Ia eo komaroñ kōmman oktak?

Ñe kwoj kwalok abinono an jukjukin pād, lale bwe kwon lukkun lale awa ko. Ñe OSPI ak jikin jelalakjen eo ejjab kōmman jabdewōt ilowaan awa eo emōj karōk e, ewōr am ien ñan bar juon abinono.

Lale bwe kwon kobaiki rekoot in jikuul ko rekkar ippen peij ko ewōr aer nōmba ippen abinono eo am bwe en bidodo lale rekoot ko.

Ta eo ej walok elikin Abinono an Jukjukin Pād an Ro Ewōr Aer Nañinmej ej bael?

Elikin an OSPI loe abinono eo, ej aikuj jilkinlak juon kape in abinono eo ñan bukwōn in jikuul eo. Ilowaan 20 raan in kōḷōṇta elikin am loe abinono eo, bukwōn eo an jikuul eo ej aikuj in etaale abinono eo im uak waj ilo jeje ñan OSPI. OSPI enij jilkinwaj juon kape in uak an bukwōn eo an jikuul eo. Enij kio wōr am kelet in lelok elaplok melele kin abinono eo.

Ilowaan 60 raan in kōḷōṇta, OSPI ej aikuj māke kōmmane, juon kelet ilo jeje kin an jikin jelalakjen eo rube kakien an federal ak state kin jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej. Kelet eo ej aikuj koba ta ko emōj loe im emol kin buñtoñ ko aikuj ñan uak e abinono eo. Ien eo emaroñ aitoklak ñe:

1) jekjek ko rej epāāke abinono eo ak

2) armej eo ej kwalok abinono ej errā ilo jeje ñan joñan ien eo ñan kōjerbale in kōmman kōn ak juon bar waween uak e burooblem ko.

Bukwōn eo an jikuul ej aikuj in awa ko emōj karōk jen OSPI ilo kelet in jeje ñan kadedelak jabdewōt makūtkūt in kōmman kajimwe. Ñe bukwōn in jikuul eo ejjab loore, OSPI emaroñ debij jāān eo ñan bukwōn eo ñan ortar jot bar waween.

Ñe ej kelet ke bukwōn in jikuul eo ekar jab topar aer kōmmane jerbal ko rejimwe ñan juon rijikuul eo ewōr an nañinmej, OSPI ej aikuj:

  • Kelet ta eo bukwōn eo an jikuul eo enij kōmmane kin an jab toprak jerbal kein, koba kōlla jāān ak kōmmane jot men ko ñan kajimwe an atōrej aikuj ko an rijikuul eo
  • Kwalok waween an nej etal jerbal ko ilju jeklaj ñan rijikuul ro ewōr aer nañinmej.

Ia eo imaroñ loe elaplok melele kin OSPI abinono an jukjukin pād?

https://ospi.k12.wa.us/student-success/special-education/dispute-resolution/file-community-complaint

Kwalok Abinono ikijen Jimwe United States Office of Civil Rights for the Department of Education

Ta in abinono ikijen jimwe?

Section 504 ej juon kakien ikijen ejelok-kaljeklak im ej kōttōpar in jolok kaljeklak pedped ion nañinmej ilo aolep būrookraaṃ ko rej bōk jibañ jen federal. Kinke jikuul ko an loblej im bukwōn ko rej bōk jāān jen federal, rej aikuj in loore Section 504 aikuj ko.

U.S. Office for Civil Rights (OCR, Opiij an Lale Jimwe) ñan U.S. Department of Education (Rā eo an Ejmour) ej kwalok kin kōjbarok an Section 504 im ej an eddo ñan etaale abinono ko.

Wōn emaroñ bael juon abinono ikijen jimwe?

Jabdewōt emaroñ bael juon abinono ippen U.S. Office of Civil Rights jabdewōt ien eo juon jikuul eo ewōr an nañinmej ejjab bōk jibañ ikijen jelalakjen jen juon būrookraam eo emaroñ in lale ñan juon jibañ eo rijikuul ro ejelok aer nañinmej ej bōk e. Juon waanjoñak ej ñe juon rijikuul eo ewōr an nañinmej ikijen bwil ejjab maroñ in etal ñan juon piil tūreep im aikuj pād ilowaan opiij eo an burinjibol eo ilo an kilaaj eo an etal ñan piil tūreep eo. OCR abinono ko remaroñ bar koba abañ ko ikijen maroñ, āinwot an iet ramp ñan juon ajiri eo ej pād ilo wheelchair ak an bukwōn eo jab kōmman jibañ ak jerbal ko remaroñ koba ilo 504 būlaan an juon rijikuul.

Ta aikuj ko ikijen kwalok abinono ikijen jimwe ko?

Juon abinono in jimwe ej aikuj bael ilowan 180 raan in kōḷōṇta (6 alloñ) jen raan eo ekar walok kaljeklak eo. Abinono eo ej aikuj koba:

        Etan, atōrej im nōmba in telebon an armej eo ej bael e

        Etan, atōrej im nōmba in telebon an armej(ro) kaljeklak eo ej walok ñan ir

        Etan im atōrej eo an jikuul, bukwōn, ak armej eo kaljeklak eo ej walok ñan ir

        Unin kaljeklak eo (jen ia eo juon ej itok jen ie, ia eo baamle eo an ej jen e, bar jot.)

        Ñaat im ia eo kaljeklak eo ekar bōk jikin ie

        Naan ko remol kin kaljeklak im

            Kape in men ko emōj jeiki, ak pepa ko jot rej jibañ kwalok kin abinono eo.

Ia eo ñan bael juon OCR Abinono kin Jimwe?

Ñan bael juon abinono ippen OCR, kōjerbale pepa in kwalok abinono eo ilo: https://www2.ed.gov/about/offices/list/ocr/complaintintro.html

ak kanne juon pepa eo komaroñ kanne ilo: https://www2.ed.gov/about/offices/list/ocr/complaintform.pdf

Jokdoon ñe kwoj kelet in kanne pepa ak jeiki māke am letta, komaroñ jilkinlak abinono eo am ilo email ñan OCR.Seattle@ed.gov ak ilo fax ñan (206)607-1601. Komaroñ bar jillkinlak abinono eo am ilo email ñan:

Office for Civil Rights

U.S. Department of Education

915 2nd Avenue #3310

Seattle, WA 981074-1099.

Ta eo ej walok elikin an juon abinono in jimwe bael?

OCR ej etaale melele ko ilo abinono eo im kelet ñe abinono eo ej ak ejjab maroñ wanmaanlok wōt ilo aer lale. Ej aikuj kalikkar ñe ewōr an melim ñan etaale abinono eo im ñe abinono eo ej ak ejjab etal ilo juon ien eo eman joñan. Juon abinono ej aikuj bael ilowaan 180 raan jen raan eo manit in kaljeklak eo ekar walok.

OCR enij kajitok bwe kwon jain juon pepa in melim āinwot mottan jerbal eo. OCR enij topar eok ilo email ak telebon ñe pepa in ejjab toprak lak ilo 15 raan jen ien eo jekar kajitok bwe kwon jain im kalikkar ñe ewōr am 5 bar raan ñan jain i pepa eo. Renij bar kajitok bwe kwon lelok elaplok melele. Ñe elaplok melele ej aikuj, OCR ej aikuj lewaj 20 raan ñan lewaj melele ko ej kajitok.

Elikin an dedelak an OCR kōmmane keij eo an, komiro jimor bukwōn eo enij loe juon Letta ikijen Ta ko Emōj Loe im ej kōmelele ñe kein kamol ko rej jibañ kin juon men eo ekar walok. Ñe OCR ej loe ke bukwōn eo ekar jab loore kakien eo, enij topar bukwōn eo ñan lale ñe bukwon eo ej maroñ in deloñ ilowaan juon kōn. Ñe bukwōn eo ejjab errā in kabbok uak ñan inepata eo, OCR emaroñ kōmmane eloñlak men ko āinwot lale keij eo ñan Department of Justice (Rā eo an Lale Jimwe).  

Ñe kwoj ḷōmnak juon bukwōn ej jolok jimwe eo an ñan jelalakjen eo ekkar, ḷōmnak in bael am abinono.

Juon kōn

Ta in kōn?

Kōn ej juon kain kōn eo ej kōmman jen juon bar bade. Iumin IDEA, state ko rej aikuj in lelok jerbal ko ikijen kōmman kōn ilo an ejelok onean ñan jinen im jemen rijikuul/rilale im bukwōn in jikuul ko ñan unin jolok abañ kin būrookraaṃ in jelalakjen an rijikuul ro ewōr aer nañinmej.

Jerbal in kōmman kōn eo ej boktok jikuul im jinen im jemen ak rilale eo ippen doon ippen bar juon armej—armej eo ej kōmman kōn. Armej eo ej kōmman kōn ippen jikin ko jimor rej kajeoñ in errā ippen doon kin aikuj in jelalakjen ko an rijikuul eo. Jerbal in ej an juon māke kelet in kōmmane, innem jimor jinen im jemen ak rilale im bukwōn in jikuul eo ej aikuj errā ñan bōk kunan. Kōmman kōn emaroñ juon waween eo eman ñan kōmman bwe en eman lak jerbal ko ñan juon rijikuul, jolok abañ, im kakāāl jemdoon ikotaan jikuul eo im jinen im jemen rijikuul ak rilale eo.

Ñe enij eman an kōn eo kōmman, bade ko renij jain in kwalok ta toprak eo. Enij an jikuul eo im jinen im jemen ajiri eo ak rilale ñan loore jekjek ko ilo kōn eo. Elikin an kōmman kōn eo, armej eo ej kōmman kōn ej duojlak im ejelok an kajur in kōmman bwe jabdewōt jait en kōmman jabdewōt. Ñe juon abañ enij waloñtak ikijen kōn eo, jinen im jemen rijikuul eo ak rilale emaroñ bukot an jerbal ilo mōn ekkajet an state ak federal. Ñe abañ kāāl ak oktak enij waloñtak, jinen im jemen rijikuul eo ak rilale ak bukwōn eo emaroñ kōjerbale pepa ko rej pād iumin kien eo.

Kajitok ñan kōn ej aikuj kōmman ñan Sound Options. Komaroñ kōmmane kajitok eo am ilo jeje ak ilo telebon. Jabdewōt bade emaroñ topar Sound Options im renij topar e bade eo juon. Komaroñ topar Sound Options ilo 1-800-692-2540.

Jibañ ko

Errā in bōk kunam ilo kōn eo ejjab kabojrak am maroñ in kajitok ñan juon keij tokelik. Komaroñ kabojrak jerbal in kōmman kōn eo ilo jabdewōt ien im kajitok wōt ñan juon ien keij. Joñak eo de eo ej ke ilo juon ien keij tokelik roñjake ien kenono ko rekar bōk jikin ilo ien kōmman kōn eo rejjab maroñ jerbal āinwot kein kamol. Botaab, jeje in kōn eo emaroñ jerbal ānwot kein kamol.

Keij ikotaan Jinen im Jemen juon Rijikuul eo Ewōr an Nañinmej im Bukwōn eo an Jikuul

Ta in keij ikotaan jinen im jemen juon rijikuul eo ewōr an nañinmej im bukwōn eo an jikuul eo?

Juon keij ikotan jinen im jemen juon rijikuul eo ewōr an nañinmej ej juon jerbal eo elap, āinwot juon ien ekajet. Jinen ak jemen rijikuul eo ak rilale im bukwōn eo an jikuul eo ewōr aer ien ñan kwalok kein kamol im rikamol ro im ñan lale ta ko rikamol ro rej kwalok ilo jide eo juon.

Juon opija in roñjake ej kōmmane juon kelet ilo jeje pedped ion unin ko remol im kien eo.

Ij ke aikuj juon lawyer ñan keij ikotaan jinen im jemen rijikuul eo ewōr an nañinmej im bukwōn eo an jikuul eo?

Jab, ak ewōr am jimwe in kōjerbale lawyer ñe kokanan.

Jinen ako jemen ako rilale rijikuul eo ewōr an nañinmej emaroñ in bōk rojāñ ak bōk jibañ jen juon lawyer ilo ien keij rot in. Ejjab aikuj wōr lawyer, im emaroñ eman keij eo ilo an ejelok. Ekkā an juon ḷōmnak eman ñan kōnaan ippen juon lawyer ak juon bar armej elap jelalakjen eo an ñan jibañ kajitok im bojjak ñan keij eo.

Ewi waween ao kajitok ñan juon keij ikotaan jinen im jemen rijikuul eo ewōr an nañinmej im bukwōn eo an jikuul eo?

Kōmmane kajitok eo ilo jeje ñan Office of Administrative Hearings (Opiij eo an Lale Keij ko Rellap) im kōjjelā ki bukwōn eo an jikuul eo.

Juon kajitok ñan juon keij ikotaan jinen im jemen rijikuul ro ewōr aer nañinmej im bukwōn eo an jikuul eo ej aikuj kōmman ilo jeje im wōr melele kein ilal:

  • Etan im atōrej an rijikuul eo
  • Bukwōn im jikuul eo rijikuul eo ej pād ie
  • An bukwōn eo eddo ñan lelok jerbal ko ikijen jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej ñe oktak jen bukwōn eo rijikuul eo ej pād ie
  • Kōmelele kin inepata ko an jinen im jemen rijikuul eo
  • Uak ko am ñan jolok būrooblem eo.

Jilkinlak ilo mael ak lelok juon kape in kajitok in keij eo am ñan:

Office of Administrative Hearings

P.O. Box 42489

Olympia, WA 98504

Kwoj aikuj bar lelok kajitok in keij eo jinion ñan bukwōn eo an jikuul eo ilo am boklok ak mael e ñan Superintendent eo an bukwōn eo an jikuul eo. Jab meloklok in kakwone juon am māke kape!

OSPI emōj an kōmmane juon pepa in kajitok kin ejja keij in wōt ñan jibañ jinen im jemen rijikuul ilo aer kajitok kake. Pepa in ej pād ilo: https://ospi.k12.wa.us/student-success/special-education/dispute-resolution/request-due-process-hearing

Ta joñak ko ñan kajitok e juon keij?

Kajitok e juon keij ej aikuj kwalok kin ta eo emōj an rub an inepata eo ekar walok ilo yiiō ko ruo remootlak. Juon kajitok in keij ikotaan jinen im jemen rijikuul im bukwōn eo emaroñ kwalok ta eo ekar walok jen elaplok jen ruo yiiō emootlak ñe juon ak ruo ian jekjek ko rej walok:

  1. Ekar wōr eaar kabojrak an jinen ak jemen rijikuul eo kajitok juon ien keij ilowaan ruo yiiō kinke bukwōn eo an jikuul eo eaar bwod an kwalok ke emōj an jako būrooblem eo

Ak

  1. Jinen ako jemen rijikuul eo eaar bojrak an maroñ kajitok juon ien keij ilowaan ruo yiiō kinke bukwōn eo an jikuul eo eaar debij melele ko eaar aikuj in kwalok ekkar ñan kien.

Elukkun aurok ñan an juon kajitok in keij kwalok kin ta ko remaroñ kar walok im abinono ko an jinen im jemen rijikuul eo. Elikin an etal kajitok, emaroñ oktak wōt ñe bukwōn eo an jikuul eo ej errā ilo jeje ak ñe opija in keij eo ej errā ke remaroñ oktak, im ien ko ñan uak (lale ilal) ej bar jinoe.

Kobalak, iumin IDEA, inepata ko wōt rekar waloñtak ilo kajitok in keij eo ak ilo an oktak kajitok eo emaroñ uak ilo keij eo kotaan jinen ak jemen rijikuul eo im bukwōn eo ñan ñe bade eo juon ej errā. Ilo am jab aikuj bukot juon am lawyer ñan kajitok ñan keij rot in, emaroñ in jibañ eok ñan kōnaan ippen juon lawyer ñe kwoj jinoe kajitok eo bwe kwon lale ñe aolepen inepata ko am rekar waloñtak.

Ta eo ej walok elikin ao lelok juon kajitok ñan juon keij rot in?

Bukwōn eo an mōn jikuul eo ej aikuj uak e eok.

Ilowaan 10 raan ilo kōḷōṇta jen an walok abinono eo an jinen im jemen ajiri eo, bukwōn eo an jikuul ej aikuj in uak e. Bukwōn eo an mōn jikuul eo ej aikuj kōmelele unin an kōmmane jekjek eo, ta ko jot kumi eo an IEP rekar ḷōmnak kake im unin aer jab toprak, juon kōmelele in melele ko bukwōn eo eaar pedped ion ilo an kōmman kelet im melele kin jabdewōt bar men eo ej koneek ñan kelet eo an bukwōn eo. Bukwōn eo mōn jikuul eo ejjab aikuj in uak ñe ekar lelok kōjjelā ilo jeje mōkta lak ñan jinen ak jemen ajiri eo abinono eo.

Ta in ien kwalok uak?

Ien kwalok uak ej juon kweilok eo ej walok elikin an kajitok in keij ippen bukwōn eo emōj an kōmman, ak mōkta jen ien keij eo.

Ilowan 15 raan ilo kōḷōṇta jen bōk kajitok in keij eo jen jinen im jemen rijikuul eo, bukwōn eo an jikuul ej aikuj in kōmmane juon kweilok ippen jinen ak jemen, ro uwaan kumi eo an IEP rekkar, im juon eo ej pād ilo etan bukwōn eo an jikuul eo im ewōr an maroñ in kōmman kelet. Bukwōn eo mōn jikuul ejjab maroñ boktok juon lawyer ñan kweilok in ñan ñe ewōr an bar jinen im jemen rijikuul eo lawyer. Unin kweilok in ej ñan kenono kin abinono ko im lale ñe inepata eo emaroñ in jako ilo an ejelok keij.

Ñe jinen im jemen rijikuul eo im bukwōn eo an jikuul eo renij kōmman kōn ilo ien kweilok eo, rej aikuj jain juon kōn eo emaroñ jerbal ilo mon ekkajet. Jabdewōt ien bukwōn eo an jikuul eo ak jinen im jemen rijikuul eo ewōr an jilu raan in peejnej ñan ukōt ḷōmnak eo aer im ñan jolok kōn eo.

Ien kweiḷọk eo ej aikuj in kōmman ñan ñe jinen im jemen rijikuul eo im bukwōn eo an jikuul eo rej jimor errā ilo jeje ñan jolok kweiḷọk eo ak errā in kōjerbale juon armej ñan kōmman kōn ilo an oktak.

Ewi joñan aitok in jerbal in keij eo?

Juon bukwōn eo an jikuul ewōr an 30 raan ilo kōḷōṇta jen ien eo ej bōk abinono eo ñan kajeoñ in uak e inepata eo ñan joñan an jinen im jemen ajiri mōnōnō ilo ien kabbok uak eo. Ñe bukwōn eo ejjab kōmane ilowaan 30 raan ilo kōḷōṇta, ien keij eo enij jinoe. Keij eo ej aikuj in kōmman im juon kelet ej aikuj toprak ilowaan 45 raan ilo kōḷōṇta.

30 raan ilo kōḷōṇta ien eo ej oktak ñe juon ian makūtkūt kein rej walok:

  • Bade ko jimor rej errā ilo jeje ñan jolok ien uak eo
  • Elikin an wōr ej kōmman kōn ak ien uak eo, bade ko jimor rej errā ilo jeje ke ejelok kōn emaroñ walok ak
  • Bade ko rekar errā ñan bōk kunaer ilo kōmman kōn ilo an mootlak jen 30 raan im juon bade ej jolok kōn eo. Ilo ien ko, 45 raan ilo kōḷōṇta ej jinoe ilo ien eo emokaj tata.

Joñan aitok in keij eo ej pedped ion ta inepata ko im joñan aitok in an kajojo jait ḷōmnak enij bōk ñan kwalok keij eo an.

Ien kweiḷọk in kabbok uak eo elukkun aurok. Ñe jinen im jemen rijikuul eo rejjab konan bōk kunaer ilo ien kweiḷọk eo, ien kweiḷọk in kabbok uak im keij renij rumij lak ñan ñe kweiḷọk eo enij kōmman. Kobalak, bukwōn in jikuul eo emaroñ kajitok ippen juon opija in lale keij elikin 30 raan ien kabbok uak ñan jolok kajitok in keij eo an jinen im jemen rijikuul eo ñe ejjab konan bōk kunan ilo kweiḷọk eo. Ilo jait eo juon, ñe bukwōn eo an jikuul eo ejjab topar jikeduul in kweiḷọk eo ilowaan 15 raan in kajitok eo, jinen ak jemen remaroñ kajitok ippen opija in keij eo bwe en jinoe 45 raan jerbal in keij ilo ien eo emokaj tata.

Ien Keij an Jinen im Jemen juon Rijikuul eo Ewōr an Nañinmej im Bukwōn eo an Jikuul

 

Jinen ako jemen rijikuul eo ej kajitok ilo jeje

Bukwōn eo ej uak ilowaan 10 raan ilo kōḷōṇta

Bukwōn eo ej jikeduul juon ien kweiḷọk ilowaan 15 raan ilo kōḷōṇta, ñan ñe emōj jolok ilo jeje

Ñe ien kweiḷọk eo ejjab uak e abinono eo ilowaan 30 raan ilo kōḷōṇta, keij eo enij wanmaanlok wōt im juon kelet enij kōmman ilowaan 45 raan ilo kōḷōṇta

Ta in "pād wōt?" Ia eo rijikuul eo neju ej etal ñan e ilo ien jikuul ñe ij kajitok keij?

Pād wōt ej juon naan eo ej jerbal ilo IDEA ñan kōmelele ia eo rijikuul eo ej etal ñan e ñe juon keij ej kajitok. Ñe juon keij ej kajitok, rijikuul eo ewōr an jimwe in wanmaanlok ilo būrookraaṃ in jelalakjen eo an māke ilo ejja ijo wōt ñan ñe ededelak ien keij eo im juon kelet ej kōmman. Ewōr jot jenolok ñan pād wōt ej jerbal ñe rijikuul ro ewōr aer nañinmej rej bōk kaje.

Ta eo keij eo emaroñ kōmman bwe en toprak ñan rijikuul eo neju?

Bukwōn eo emaroñ ortar in lelok jerbal ko, lelok jelalakjen an rijikuul, im kōlla onean an jinen im jemen rijikuul eo kōjerbale lawyer.

Juon ien keij emaroñ jibañ rijikuul eo bōk jerbal ko rekkar im karol lak jelalakjen eo eaar jako jen wōt an bukwōn eo kar bwod an jerbal. Juon opija in kōmman keij emaroñ jibañ bwe en jako inepata ko kin waween an juon rijikuul maroñ toprak, IEP, oktak ilo jikin jelalakjen, im etaale im bar etaale.

Opija in kōmman keij emaroñ bar ortar jelalakjen eo ej rol lak ilo ien ko eaar jab bōk, melelein ke bukwōñ eo ej aikuj in lelok jerbal ko rekar jab etal ak ien ko jen wōt an bukwōn eo kar bwod an jerbal. Ñan waanjoñak, bukwōn eo emaroñ ortar in kolla ñan an juon rijikuul bōk kunan ilo juon kilaaj im kolaj, lelok jibañ kobalak ippen būrookraaṃ in jelalakjen an ro ewōr aer nañinmej, ak kōmman bwe būrookraaṃ in jomar ko ren bellok, jokdoon ñe rijikuul eo ejjab maroñ topar ñan jerbal ko relaplok ilo yiiō in jikuul eo.

Kajitok ikijen lelok jibañ ilo ien ko rekar jab etal rej koneek ñan kōttōpar ko an IEP. Lale ñe kwoj kajitok ñan jerbal in jelalakjen ko ñan karol jen ien ko eaar jab bōk. Lōmnak kin ta eo rijikuul eo ekajur kōmmane (jiññā, kajañjañ, jain, bar jot) im kwalok kin juon būrookraam ak jerbal ko rej lewaj katak rot kein.

Ñe kwonij wiin ilo keij eo, bukwōn eo emaroñ aikuj in kolla onean ko ñan keij eo im onean am kōjerbale lawyer. Lale joñan onean ko emōj am jolok ñan am bojjak ñan keij eo